TextBody

Nghiệm thu nhiệm vụ nghiên cứu hoàn thiện quy trình công nghệ chế tạo và thử nghiệm thực tế bộ sản phẩm dung dịch xử lý cáu cặn, gỉ sét cho hệ thống làm mát xe-máy quân sự

25/10/2025

Sáng ngày 24 tháng 10, Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga (Trung tâm) tổ chức họp Hội đồng Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tư vấn, đánh giá, nghiệm thu kết quả nhiệm vụ cấp Trung tâm: “Nghiên cứu hoàn thiện quy trình công nghệ chế tạo và thử nghiệm thực tế bộ sản phẩm dung dịch xử lý cáu cặn, gỉ sét cho hệ thống làm mát xe-máy quân sự”. Nhiệm vụ do Chi nhánh Phía Nam chủ trì, Trung tá, ThS. Nguyễn Chí Cường là chủ nhiệm. Phiên họp diễn ra theo hình thức trực tuyến giữa hai điểm cầu: Cơ sở chính tại Hà Nội và Chi nhánh Phía Nam tại TP. Hồ Chí Minh.

Đồng chí Đại tá, TS. Phạm Duy Nam, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm, Chủ tịch Hội đồng chủ trì phiên họp. Tham dự có các thành viên Hội đồng là các chuyên gia trong lĩnh vực hóa học - vật liệu của Trung tâm; chuyên gia kỹ thuật từ Phòng Kỹ thuật Ô tô - Trạm nguồn, Phòng Kỹ thuật Tăng - Thiết giáp của Cục Xe máy - Vận tải cùng đại diện cơ quan quản lý khoa học, đơn vị chủ trì và nhóm thực hiện nhiệm vụ.

Đại tá, TS. Phạm Duy Nam, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm chủ trì phiên họp.

Hệ thống làm mát (HTLM) động cơ là một hệ thống kỹ thuật phức tạp, trong đó có nhiều chi tiết, cụm chi tiết được tạo thành từ nhiều vật liệu kim loại, hợp kim khác nhau (đồng, vật liệu hàn, thép, gang, nhôm,...). Trong quá trình vận hành hoặc niêm cất bảo quản, HTLM động cơ thường xảy ra ăn mòn điện hóa, đây là nguyên nhân chính dẫn đến sự hình thành cáu cặn, gây ra hiện tượng tắc nghẽn chi tiết, cụm chi tiết bên trong HTLM (bơm nước, áo nước động cơ, van hằng nhiệt, bộ phận tản nhiệt,...). Do đó, việc xử lý, làm sạch HTLM động cơ là một nội dung thường xuyên, có vai trò quan trọng trong quá trình bảo quản, bảo dưỡng trang bị kỹ thuật.

Có nhiều phương pháp xử lý làm sạch HTLM động cơ, trong đó việc sử dụng các chế phẩm tẩy rửa chuyên dùng để tẩy cáu cặn và gỉ sét cho HTLM là giải pháp kỹ thuật được áp dụng phổ biến hơn cả bởi những ưu điểm nổi bật sau:

+ Không cần phải tháo rời các chi tiết của HTLM;

+ Có thể xử lý hiệu quả các khu vực có cấu trúc phức tạp, khó tiếp cận bên trong HTLM;

+ Đáp ứng các yêu cầu bảo vệ, chống ăn mòn cho các chi tiết kim loại, không có tác động tiêu cực đến chi tiết phi kim;

+ An toàn cho môi trường và con người;

+ Giảm chi phí về nhân công bảo quản, bảo dưỡng.

Trên cơ sở đó, năm 2024, nhóm nghiên cứu của Chi nhánh Phía Nam đã đề xuất và được Thủ trưởng Trung tâm phê duyệt thực hiện nhiệm vụ KH&CN cấp Trung tâm “Nghiên cứu hoàn thiện quy trình công nghệ chế tạo và thử nghiệm thực tế bộ sản phẩm dung dịch xử lý cáu cặn, gỉ sét cho hệ thống làm mát xe-máy quân sự”. Trong khuôn khổ nhiệm vụ này, nhóm đã chế tạo thành công hai sản phẩm: Dung dịch xử lý cáu cặn VN-RU-CLEANER và Chất lỏng xử lý gỉ sét VN-RU-ANTIRUST. Các thành phần sử dụng để chế tạo sản phẩm là các axit hữu cơ thông dụng, sẵn có trên thị trường Việt Nam, được biết đến là an toàn cho con người và môi trường, đồng thời dễ phân huỷ sinh học. Các sản phẩm đã được thử nghiệm làm sạch cáu cặn, gỉ sét trong HTLM động cơ của các loại xe - máy quân sự (xe ô tô, xe tăng, xe thiết giáp, trạm nguồn điện) trong điều kiện niêm cất dài hạn và sử dụng thường xuyên. Kết quả thử nghiệm cho thấy, hai sản phẩm trên có hiệu quả cao khi xử lý cáu cặn, gỉ sét, giúp HTLM phát huy tối đa hiệu quả truyền nhiệt và tản nhiệt cho động cơ, từ đó nâng cao hiệu suất, độ tin cậy và tuổi thọ của động cơ xe - máy.

Sản phẩm dung dịch xử lý cáu cặn VN-RU-CLEANER và chất lỏng xử lý gỉ sét VN-RU-ANTIRUST.

Tại buổi nghiệm thu, Trung tá, ThS. Nguyễn Chí Cường thay mặt nhóm nghiên cứu báo cáo những kết quả chính đã đạt được. Cụ thể:

1. Làm chủ công nghệ sản xuất bộ sản phẩm dung dịch xử lý cáu cặn VN-RU-CLEANER và chất lỏng xử lý gỉ sét VN-RU-ANTIRUST sử dụng trong làm sạch HTLM động cơ xe - máy. Kết quả thử nghiệm các chỉ tiêu hóa - lý cho thấy các sản phẩm có thông số kỹ thuật đạt yêu cầu, có mức chất lượng tương đương so với sản phẩm nhập khẩu.

2. Kết quả thử nghiệm thực tế bộ sản phẩm dung dịch xử lý cáu cặn VN-RU-CLEANER và chất lỏng xử lý gỉ sét VN-RU-ANTIRUST trong làm sạch HTLM động cơ của 40 xe ô tô, trạm nguồn, xe tăng - thiết giáp tại một số đơn vị thử nghiệm cho thấy hiệu quả làm sạch cao, an toàn cho các chi tiết bên trong HTLM.

Trung tá, ThS. Nguyễn Chí Cường báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ trước Hội đồng.

3. Được Thủ trưởng Trung tâm phê duyệt bộ tài liệu kỹ thuật bao gồm: Quy trình công nghệ chế tạo quy mô 500 lít/mẻ, Điều kiện kỹ thuật, Thuyết minh kỹ thuật & Hướng dẫn sử dụng. Dự thảo Tiêu chuẩn cơ sở trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng “Chất lỏng xử lý gỉ sét VN-RU-ANTIRUST” đã được Hội đồng KH&CN của Trung tâm thẩm định, dự kiến ban hành sau khi nghiệm thu nhiệm vụ.

4. Công bố 01 bài báo khoa trên Tạp chí “Инженерные технологии и системы” (ESCI) và 01 bằng sáng chế “Dung dịch tẩy cáu cặn cho hệ thống làm mát động cơ” được Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam chấp nhận đơn hợp lệ.

 Ủy viên Hội đồng nhận xét, đánh giá và đặt câu hỏi cho nhóm thực hiện nhiệm vụ.

Sau khi nghe báo cáo, các thành viên Hội đồng đã nhận xét, đánh giá và đặt câu hỏi để làm rõ các kết quả nghiên cứu. Kết luận phiên họp, Đại tá, TS. Phạm Duy Nam đánh giá cao kết quả nhiệm vụ đã đạt được, sự nghiêm túc và tinh thần trách nhiệm của nhóm nghiên cứu trong quá trình triển khai thực hiện, khẳng định nhiệm vụ đã hoàn thành đầy đủ các nội dung theo kế hoạch, đáp ứng mục tiêu đề ra, đảm bảo số lượng và chất lượng sản phẩm đạt yêu cầu theo đăng ký. Hội đồng nhất trí nghiệm thu nhiệm vụ với kết quả “Đạt”, đồng thời đề nghị nhóm nghiên cứu hoàn thiện báo cáo tổng kết và các hồ sơ liên quan để trình Thủ trưởng Trung tâm phê duyệt theo quy định.

Tin bài: Phòng Độ bền nhiệt đới, CNPN